Sytske de Boer: “We zijn echt zaken aan het benoemen”
De VeiligPlus-aanpak is niet altijd makkelijk, is de ervaring van Sytske de Boer, persoonlijk begeleider bij de Elsenhoeve van Gemiva. “Door de VeiligPlus-aanpak is duidelijk geworden dat er verschillende inzichten zijn en door dat visieverschil ontstonden fricties. Nu is helder geworden waar het misgaat. En kunnen we weer verder met elkaar.”
De Elsenhoeve is een woon- en werklocatie in Lekkerkerk voor mensen met een lichte verstandelijke beperking en gedragsproblemen. In een omgebouwde boerderij zijn tien appartementen gemaakt, waar tien LVB’ers wonen met moeilijk verstaanbaar gedrag. Het activiteitencentrum ligt ernaast. De begeleiders van de woon- en werklocatie zijn één team. Twee maanden geleden startten zij met de VeiligPlus-aanpak. Het was geen easy ride.
Veiligheid verbeterd
“Op onze locatie is altijd veel agressie geweest”, vertelt Sytske de Boer. “Zelf heb ik een keer van een cliënt die in een psychose zat een stomp in mijn gezicht gekregen. Mijn oogkas was gebroken en ik ben er een paar weken uit geweest. Inmiddels is de agressie afgenomen. Dat komt onder meer doordat we nu affectneutraal en oplossingsgericht werken. Met deze nieuwe methodieken voelen de cliënten zich beter begrepen.”
Bij de begeleidingsmethodieken is het van groot belang dat iedereen dezelfde aanpak hanteert. “Voor één cliënt, die vaak agressief werd, hebben we standaardzinnen afgesproken”, vervolgt Sytske. “Hij heeft autisme en vaste vragen waar hij duidelijkheid over wil. Hij vraagt vaak: ‘Ben je boos?’ We reageren nu standaard met: ‘Nee, wij worden niet boos, we zijn duidelijk.’ De jongen is in het verleden vaak gefixeerd. Soms gaat hij slaan, omdat hij bang is dat dat weer gebeurt. Wij zeggen dan: ‘We pakken alleen je handen vast.’ De standaardzinnen werken heel goed. We hebben er veel over gepraat en werken nu zoveel mogelijk op dezelfde manier. Dat heeft de veiligheid verbeterd.”
Intensiteit toegenomen
Het team was dus al veel met elkaar in gesprek. Maar door de VeiligPlus-aanpak is de intensiteit van de gesprekken toegenomen. Dingen die voorheen niet gezegd werden, worden nu wel gezegd. “De manier waarop we elkaar aanspreken bijvoorbeeld, is onderwerp van gesprek geworden. Er komt van alles naar boven komen. Niet alleen op het gebied van fysieke veiligheid, maar ook meer persoonlijke dingen die raken aan de sociale veiligheid binnen het team. Dingen die voorheen iedereen naast zich neerlegde. We zijn echt zaken aan het benoemen. Dat is best pittig. En confronterend.”
Een punt dat daarbij ook naar voren kwam, is dat er verschil van inzicht bestaat over agressie op de groep. Sytske: “Een deel zegt: ‘Agressie moet je niet accepteren.’ Een ander deel zegt: ‘Het hoort bij het werk.’ Door het visieverschil ontstonden fricties. Dat is door de VeiligPlus-aanpak naar boven gekomen. Daarvoor was het verschil er ook, maar niet zo duidelijk. Nu is het helder waar het misgaat. De vraag is hoe we daarmee omgaan. We moeten in gesprek blijven hierover, al is dat niet zo makkelijk. Maar we leren elkaar wel veel beter kennen.”
Systke vond het lastig dat de emoties daarbij af en toe hoog opliepen. “Het raakte me heel erg. Maar het is ook okay. Emoties horen erbij, dat maakt ons mensen. Als we er maar niet in blijven hangen. We moeten wel verder kunnen met elkaar.”
